Jeżeli Twój dłużnik nie chce współpracować ani wykonać nakazu zapłaty, zdecyduj się na postępowanie egzekucyjne! Zgodnie z kodeksem postępowania cywilnego są to czynności procesowe stron i organów egzekucyjnych zmierzające do zaspokojenia wierzyciela, czyli doprowadzenia do przymusowego wykonania obowiązków objętych egzekucją administracyjną. Czynności te są podejmowane w celu realizacji świadczenia określonego w tytule egzekucyjnym z majątku dłużnika. W postępowaniu tym możesz skorzystać także z obrony w egzekucji w celu jej uniknięcia lub uzyskania pomocy prawnej nad jej przebiegiem.

W postępowaniu egzekucyjnym biorą udział organy egzekucyjne oraz uczestnicy postępowania. Przy czym, organy egzekucyjne to jednostki przeprowadzające postępowanie, czyli sąd rejonowy oraz komornik. Natomiast uczestnikami postępowania są wierzyciel, tj. strona domagająca się spłaty zobowiązania oraz dłużnik, czyli strona, wobec której toczy się postępowanie. Kodeks postępowania cywilnego wyróżnia trzy podstawowe rodzaje postępowania egzekucyjnego. Jest to:

• egzekucja świadczeń pieniężnych,
• egzekucja świadczeń niepieniężnych,
• egzekucja w celu zniesienia współwłasności nieruchomości w drodze sprzedaży publicznej.

Komornik w ramach postępowania egzekucyjnego ma prawo zająć nieruchomości (pojazdy, sprzęt, urządzenia), wejść na rachunek dłużnika i pobrać określoną kwotę, a nawet zaliczyć na poczet spłaty zadłużenia zwierzęta będące własnością dłużnika – z zachowaniem przepisów o ich prawach. Wierzyciel może wszcząć postępowanie egzekucyjne, jeżeli jest w posiadaniu ważnego tytułu egzekucyjnego, a sąd nadał tytułowi egzekucyjnemu klauzulę wykonalności lub po prostu złoży wniosek o wszczęcie egzekucji. Warto tutaj dodać, że dłużnik może uniknąć postępowania komorniczego, również w trakcie jego trwania. Pomocna może okazać się restrukturyzacja sądowa lub upadłość firmy. 

Jakie wyróżnia się etapy postępowania egzekucyjnego?

Wszczęcie egzekucji zawsze zaczyna się od wniosku. Sporządzenie prawidłowo skonstruowanego wniosku jest podstawą do skutecznej egzekucji dłużnika. Postępowanie egzekucyjne prowadzi się na pisemny wniosek wierzyciela, który może go złożyć tylko wówczas, gdy posiada tytuł wykonawczy opatrzony klauzulą wykonalności. Do wniosku należy dołączyć wyrok lub nakaz zapłaty wydany przez sąd. Z tytułu egzekucyjnego musi wynikać, kto jest wierzycielem, a kto dłużnikiem oraz jaka jest treść obowiązku świadczenia. Żądana we wniosku kwota nie może być wyższa niż ta wynikająca z tytułu wykonawczego. Wierzyciel we wniosku może wskazać kilka sposobów egzekucji, natomiast organ egzekucyjny powinien wybrać ten najmniej uciążliwy dla dłużnika.

W przypadku braku zapłaty przez dłużnika należności, komornik zobowiązany jest do podjęcia dalszych czynności egzekucyjnych, np. zajęcia rachunków bankowych dłużnika, wynagrodzenia za pracę, ruchomości należących do dłużnika, nadpłat z tytułu zwrotu podatku dochodowego i VAT w urzędzie skarbowym czy przeprowadzenia czynności terenowych w miejscu, gdzie dłużnik ma majątek. Na końcu następuje egzekucja z majątku dłużnika oraz postępowanie podziałowe – w sytuacji, gdy majątek dłużnika nie pozwala na pokrycie wszystkich zobowiązań.